Luchtvervuiling: vzw verzamelt (anonieme) getuigenissen van kinderen met astma

Aan het begin van de Europese Mobiliteitsweek, van 16 tot 22 september 2025, lanceert de vzw Les chercheurs d’air een nationale campagne. Ze vraagt getuigenissen van kinderen van 4 tot 14 jaar die aan astma lijden. De doelstelling? De bevolking en politici bewustmaken van de impact van astma op het dagelijkse leven en, in het algemeen, de luchtvervuiling in Brussel bestrijden. Alle getuigenissen zijn anoniem en in de moedertaal.

Uit een recente studie van Sciensano rond ziekten en chronische aandoeningen blijkt dat bijna 4% van de kinderen tussen 0 en 14 jaar aan astma lijdt. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is NO2 (stikstofdioxide) de belangrijkste oorzaak van astma bij kinderen, en van de daaraan verbonden astma-aanvallen. NO2 komt vrij bij verbranding op hoge temperatuur, met name door voertuigen en industriële centrales. Om het bewustzijn bij de overheid te vergroten, zijn Les chercheurs d’air op zoek naar krachtige, authentieke getuigenissen van kinderen die in het dagelijkse leven moeten omgaan met deze ziekte.

“Volwassenen zijn minder kwetsbaar, kinderen worden harder getroffen. Daarom doen we een oproep aan kinderen en tieners van 4 tot 14 jaar. Het is belangrijk dat ze al kunnen praten. We zoeken in de vijfhoek, binnen de kleine ring en aan de rand. Dus ook in Sint-Gillis, Sint-Joost, oud-Molenbeek, Anderlecht-centrum, enz.”, vertelt Pierre Dornier, directeur van de vereniging, aan de krant l’Avenir.

Hoe kan je deelnemen?

De vzw Les chercheurs d’air is dus op zoek naar getuigenissen van kinderen tussen 4 en 14 jaar die in Brussel wonen. Kinderen die aan andere ziektes lijden die verband houden met de slechte luchtkwaliteit, zoals chronische obstructieve longziekte (COPD), kunnen ook deelnemen. Als de ouders akkoord gaan, wordt een volledig anoniem videogesprek van ongeveer 1 uur opgenomen met het kind. De naam wordt verborgen, het gezicht wordt vervaagd en de stem wordt veranderd. Het gezin kan naar het hoofdkantoor van de vzw komen, of de afspraak kan georganiseerd worden op een locatie die gemakkelijk bereikbaar is voor het gezin. De vzw benadrukt dat het gesprek kan plaatsvinden in de moedertaal van het gezin (Frans, Nederlands, Engels, Arabisch, Turks, Italiaans, gebarentaal, enz.).

→ Neem deel aan de oproep van Les chercheurs d’air

“We willen het bewustzijn vergroten door uit te leggen wat het werkelijk betekent om aan astma te lijden. Dat kinderen ’s nachts wakker worden of niet kunnen rennen omdat ze te veel hoesten. Deze getuigenissen, in mensentaal, zonder het medisch jargon van volwassenen, hebben een grotere emotionele impact”. Pierre Dornier, directeur van Les chercheurs d’air, in een interview met de krant l’Avenir.

Leven met astma

Astma wordt beschouwd als de meest voorkomende ziekte bij kinderen en kan ernstige gevolgen hebben voor hun levenskwaliteit. Bij een kind met astma kunnen ontstekingen en bronchiale hyperreactiviteit leiden tot recurrente periodes met piepende ademhaling, hoest, kortademigheid en een drukkend, benauwd gevoel in de borstkas. Astma verstoort de slaap (’s nachts wakker worden door hoesten of piepende ademhaling), beperkt de fysieke inspanningen (sneller buiten adem), veroorzaakt schoolverzuim (door de vele bezoeken aan de arts/spoeddienst), maar kan ook leiden tot angst, omwille van de aanvallen, vermoeidheid en prikkelbaarheid. Bovendien kan de ontwikkeling van de luchtwegen van kinderen op lange termijn aangetast worden door frequente, ongecontroleerde aanvallen.

Het verhaal begint in september 2015, toen het dieselgate-schandaal aan het licht kwam. Heel veel auto’s (misschien wel alle auto’s) blijken veel meer te vervuilen dan de fabrikanten beweren. Brusselse en andere Europese burgers gaan op zoek naar informatie over de kwaliteit van de lucht die ze inademen en stellen vast dat het moeilijk is om daar duidelijke informatie over te vinden. Een kleine groep laat zich inspireren door wat er elders in Europa gebeurt, onder andere in Duitsland en Italië, en beslist om zelf de luchtvervuiling in Brussel te meten. Dat is wat Les chercheurs d’air vertellen op hun website

Wie zijn Les chercheurs d’air?

De vzw Les chercheurs d’air werd in 2019 opgericht door een aantal nieuwsgierige onderzoekers die erin geslaagd zijn om op basis van een wetenschappelijk protocol betrouwbare gegevens te produceren tegen een lage kostprijs. En dat allemaal dankzij een samenwerking tussen burgers. Een belangrijk aandachtspunt van de vereniging is sociale rechtvaardigheid. De personen die het meest kwetsbaar zijn, door hun leeftijd (kinderen en ouderen), inkomen, herkomst, cultuur, taal of geslacht, zijn de eerste slachtoffers van luchtvervuiling en moeten prioritair beschermd worden. Een ander aandachtspunt is inclusie. Alle burgers hebben het recht om de uitdagingen rond mobiliteit en luchtkwaliteit die hen aangaan te begrijpen en er iets aan te doen. Voor de uitvoering van haar projecten gebruikt de vzw vier soorten hefbomen:

  • Onderzoek: we voeren zelf luchtkwaliteitsmetingen uit en analyseren die in de studies die we publiceren.
  • Informatie: we vulgariseren wetenschappelijke gegevens in informatiecampagnes om de bevolking bewust te maken van de uitdagingen rond mobiliteit en luchtkwaliteit.
  • Mobilisatie: we coördineren feestelijke mobilisaties om de overheden te interpelleren over de luchtvervuilingsproblematiek.
  • Pleidooi: we ontmoeten verkozenen op lokaal en regionaal niveau om hen te vragen maatregelen voor actieve en gedeelde mobiliteit te nemen of te versterken.

Lees er hier meer over: Les chercheurs d’air – Stop à la pollution de l’air à Bruxelles!

LEES OOK: