Elk jaar op 24 april maakt Wereld Meningitis Dag ons bewust van de gevaren van deze ziekte en hoe we ons ertegen kunnen beschermen. De ideale gelegenheid om gezinnen in België te herinneren aan het belang van preventie en vroegtijdige screening.

Meningitis is een erg gevaarlijke ziekte, en dan vooral voor kinderen. Om tragedies te voorkomen zijn preventie door vaccinatie en verhoogde waakzaamheid bij de eerste symptomen essentieel. Wereld Meningitis Dag en het initiatief “Defeating meningitis by 2030” van de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) benadrukken dat er dringend actie moet worden ondernomen om onze kinderen te beschermen en deze bedreiging eens en voor al­tijd uit te bannen. Dit initiatief van de WGO bestaat nu al enkele jaren en beoogt het aantal gevallen van bacteriële meningitis met 50% te verminderen en het aantal doden en de gevolgen van de ziekte drastisch terug te dringen.

Bijzonder gevaarlijk voor jonge kinderen

Meningitis of hersenvliesontsteking is een ernstige ziekte die vooral kinderen treft. Die ontsteking van het vlies rond de hersenen en het ruggenmerg kan worden veroorzaakt door een virus of een bacterie. Bacteriële meningitis is zeldzamer maar ernstiger. Die vorm kan onomkeerbare complicaties veroorzaken zoals doofheid en neurologische stoornissen. In de meest ernstige gevallen kan een bacteriële hersenvliesontsteking zelfs tot de dood leiden in amper 24 uur. Vooral kinderen jonger dan vijf jaar zijn bijzonder kwetsbaar voor deze ziekte. Hun immuunsysteem is namelijk nog niet volledig ontwikkeld, waardoor ze vatbaarder zijn voor ernstige ontstekingen. Bovendien hebben zuigelingen soms atypische symptomen, zoals extreme prikkelbaarheid, minder eetlust of een uitpuilende fontanel, wat de diagnose kan bemoeilijken.

Meningitis in België

Elk jaar lopen tientallen kinderen in België een hersenvliesontsteking op. Grootschalige epidemieën zijn gelukkig zeldzaam. Toch blijven ontstekingen veroorzaakt door Neisseria meningitidis (een meningokok), Streptococcus pneumoniae (een pneumokok) en Haemophilus influenzae een groot probleem. In collectieve voorzieningen zoals crèches en scholen is er meer kans op besmetting, waardoor het risico voor de allerkleinsten groter is.

Symptomen en medische noodgevallen

De eerste symptomen van hersenvliesontsteking kunnen lijken op griep: hoge koorts, vermoeidheid, hoofdpijn en braken. Ouders moeten waakzaam blijven voor deze meer specifieke symptomen:

• een stijve nek
• hoge gevoeligheid voor licht
• stuiptrekkingen
• een bleke of gevlekte huidskleur
• overmatige slaperigheid of zelfs bewustzijnsverlies

Bij zuigelingen kunnen die symptomen minder opvallend zijn. Daarom is het cruciaal om bij twijfel snel een arts te raadplegen.

Vaccinatie biedt noodzakelijke bescherming

Vaccinatie is de beste manier om bacteriële meningitis te voorkomen. Ondanks de effectiviteit ervan is de vaccinatiegraad soms nog onvoldoende. Het blijft dus nodig om ouders te informeren. In België worden verschillende vaccins tegen hersenvliesontsteking aanbevolen vanaf de eerste levensjaren. Ze maken dan ook deel uit van het basisvaccinatieschema:

• het meningokokken-C-vaccin
• het pneumokokkenvaccin
• het vaccin tegen Haemophilus influenza type b
• het vaccin tegen meningokokken van serogroep ACWY

Sofia Douieb

LEES OOK:

• Vaccination des enfants : le programme élargi à 4 souches de méningites (artikel in het Frans)
• Journée mondiale des maladies rares : tous les moyens sont bons pour apporter son soutien (artikel in het Frans)
• Meningitisvaccin: ouders moeten bewust gemaakt worden!