Hieronder vind je een lijst met uitleg over de verschillende soorten verlof die wettelijk voorzien zijn om ouders van zieke, gehandicapte en/of gehospitaliseerde kinderen in staat te stellen bij hun kind te blijven.

Verlof voor medische bijstand – alle sectoren

Dit specifieke verlof laat een loopbaanonderbreking toe om voor een ernstig ziek familielid te zorgen, tot in de tweede graad van verwantschap. Het kan geheel of gedeeltelijk worden genomen: halftijds of vermindering met vier vijfde. Periodes van onderbreking moeten ten minste een maand en mogen niet langer duren dan drie maanden per periode, al dan niet opeenvolgend.

Deze periodes kunnen worden gecumuleerd tot maximaal twaalf maanden voor een volledige onderbreking en vierentwintig maanden voor een vermindering van de prestaties.

Deze periodes worden verdubbeld voor werknemers die alleen wonen met een of meer kinderen ten laste, in geval van ernstige ziekte van een kind van maximaal zestien jaar.

Er zijn echter beperkingen aan dit recht. In bedrijven met minder dan tien werknemers is de vermindering van de prestaties niet automatisch; de instemming van de werkgever is vereist. In bedrijven met minder dan vijftig werknemers kan de werkgever dit recht weigeren aan werknemers die al zes maanden volledige onderbreking of twaalf maanden vermindering van prestaties hebben genoten, op voorwaarde dat dit schriftelijk wordt gemotiveerd.

De regels die van toepassing zijn op overheidsdiensten, waaronder onderwijs en autonome overheidsbedrijven, variëren en het is aanbevolen om de bevoegde overheid bij deze instellingen te raadplegen voor precieze informatie.

Tijdens de volledige verlofperiode en tijdens de drie maanden die erop volgen is de werknemer beschermd tegen ontslag. Daarnaast betaalt de RVA een uitkering ter compensatie van het inkomensverlies tijdens deze loopbaanonderbreking.

→ Je vind meer informatie op de website van de RVA alle informatie over dit verlof. 

Ouderschapsverlof – alle sectoren

Het ouderschapsverlof biedt je de mogelijkheid om je arbeidsprestaties tijdelijk te schorsen of te verminderen om voor je kind of kinderen jonger dan twaalf jaar te zorgen. Er zijn drie soorten ouderschapsverlof: voltijds, halftijds of 1/5de ouderschapsverlof. Tijdens deze periode betaalt de RVA je een onderbrekingsvergoeding.

→ Wil je meer informatie? Raadpleeg de website van de RVA

Palliatief verlof

Je kunt verlof krijgen om palliatieve zorg te verlenen, wat inhoudt dat je volledige bijstand verleent, waaronder medische, sociale, administratieve en psychologische zorg, aan een persoon met een ongeneeslijke terminale ziekte. Deze persoon hoeft niet per se een lid van je familie te zijn. Dit verlof kan volledig of gedeeltelijk worden genomen, met de optie van halftijds of een vermindering met vier vijfde van de arbeidstijd.

Dit verlof is een recht. Er is geen toestemming nodig van de werkgever. Je moet hem enkel een medisch attest van je huisarts bezorgen, waarin je bevestigt dat je palliatieve zorg zult verlenen, zonder dat je de identiteit van de patiënt vermeldt. Dit verlof duurt in eerste instantie een maand en kan met een maand worden verlengd door een nieuw attest te bezorgen.

In de praktijk begint het verlof op de eerste dag van de week die volgt op de overhandiging van het attest, behalve als de werkgever instemt met een eerdere start. Als de zieke overlijdt tijdens het verlof, heb je de keuze om je loopbaanonderbreking te beëindigen of het werk te hervatten.

Tijdens de volledige verlofperiode en tijdens de drie maanden die erop volgen ben je beschermd tegen ontslag. Daarnaast betaalt de RVA een uitkering voor de loopbaanonderbreking ter compensatie van het inkomensverlies tijdens deze periode van onderbreking.

→ Je vind meer informatie op de website van de RVA

Mantelzorgverlof – private sector – openbare sector

Werknemers uit de openbare sector kunnen onder bepaalde voorwaarden mantelzorgverlof nemen. Dit verlof kan voltijds worden genomen of door de arbeidstijd te verminderen met een vijfde. Het kan ook halftijds worden genomen. Vanaf 1 september 2021 werd de duur van dit verlof verlengd: het is nu drie maanden in geval van een volledige onderbreking of zes maanden in geval van een halftijdse onderbreking of een onderbreking van een vijfde, of een combinatie van de beide vormen van deeltijdse onderbreking, of een combinatie van een gedeeltelijke en volledige onderbreking.

Je kunt ook drie maanden van volledige onderbreking per geholpen persoon opdelen in periodes van een maand of een veelvoud van dit cijfer, en zes maanden van halftijdse of 1/5de onderbreking opdelen in periodes van twee maanden of een veelvoud van dit cijfer.

Als mantelzorger krijg je een uitkering die vergelijkbaar is met die voor thematisch verlof, waarvan de bedragen worden vermeld op de website van de RVA.

→ Wil je meer informatie? Raadpleeg de website van de RVA

tijdskrediet – private sector

Het tijdskrediet geeft werknemers recht op een volledige of gedeeltelijke onderbreking van hun prestaties bij hun werkgever. Dankzij deze flexibiliteit kunnen werknemers hun beroepsverantwoordelijkheden verzoenen met andere persoonlijke of familiale verplichtingen.

Bovendien kunnen de werknemers tijdens de periode van tijdskrediet een onderbrekingsvergoeding krijgen van de RVA. Deze uitkeringen zijn bedoeld om inkomensverlies als gevolg van de onderbreking van de arbeidsprestaties te compenseren.

Daarnaast is het belangrijk rekening te houden met de financiële gevolgen op lange termijn. Tijdskredietperiodes kunnen worden gelijkgesteld voor de berekening van het pensioen, wat een aanzienlijke impact kan hebben op de pensioenrechten van werknemers.

Samengevat, de tijdskredietregelgeving is veelzijdig en combineert verschillende rechten en plichten voor werknemers en werkgevers. Inzicht in deze verschillende componenten is essentieel om weloverwogen beslissingen te nemen over tijds- en loopbaanbeheer.

Tijdskrediet met motief

Werknemers uit de privésector kunnen tijdskrediet met motief nemen om te zorgen voor hun zieke kind bovenop andere zorgmotieven. Dit tijdskrediet kan voltijds, halftijds, voor 1/5de of 1/10de worden genomen en de maximale duur ervan is eenenvijftig maanden voor alle motieven samen.

Tijdskrediet met motief geeft recht op een uitkering van de RVA ter compensatie van het inkomensverlies tijdens deze periode van loopbaanonderbreking. Aan dit recht zijn echter ook voorwaarden verbonden met betrekking tot anciënniteit bij de werkgever, die moeten worden nageleefd om deze maatregel volledig te kunnen genieten.

→ Wil je meer informatie? Raadpleeg de website van de RVA

Procedure voor het aanvragen van tijdskrediet met motief

Om voor tijdskrediet in aanmerking te komen, moet de werknemer zijn werkgever schriftelijk op de hoogte brengen, per aangetekende brief of door een document persoonlijk af te geven, die beide partijen ondertekenen:

– drie maanden op voorhand als hij voor een bedrijf met meer dan twintig werknemers werkt;

– zes maanden op voorhand als hij voor een bedrijf met twintig werknemers of minder werkt;

Het aantal werknemers waarmee rekening wordt gehouden, komt overeen met de werknemers met een arbeidsovereenkomst op 30 juni van het voorgaande jaar, zonder onderscheid tussen voltijds en deeltijds. Deze termijnen zijn vast, maar kunnen worden gewijzigd door een schriftelijke overeenkomst tussen de werkgever en de werknemer.

Dezelfde termijnen gelden in geval van verlenging, behalve voor werknemers die hun palliatief verlof hebben uitgeput en hun recht op tijdskrediet onmiddellijk willen uitoefenen. In dat geval wordt de kennisgevingstermijn teruggebracht tot twee weken.

→ Wil je meer informatie? Raadpleeg de website van de RVA.

“gewone” loopbaanonderbreking – openbare SECTOR

De “gewone” loopbaanonderbreking stelt statutaire ambtenaren in staat om hun beroepsactiviteiten geheel of gedeeltelijk te schorsen terwijl ze een uitkering krijgen van de RVA. Deze uitkering varieert naargelang de aard van de onderbreking (volledig of gedeeltelijk), de leeftijd van de werknemer, het onderbroken arbeidsstelsel en het aantal kinderen en hun leeftijd.

De regels die op deze maatregel van toepassing zijn, zijn gebaseerd op het koninklijk besluit van 7 mei 1999 betreffende de onderbreking van de beroepsloopbaan van het personeel van de besturen.

→ Wil je meer informatie? Raadpleeg de website van de RVA

onbetaald verlof – private sector

Soms heeft een werknemer verlof van variabele duur nodig. In dat geval heeft hij het recht om zijn werkgever om onbetaald verlof te vragen, de werkgever is echter niet verplicht dit toe te kennen. Het is dus een onderling akkoord tussen de werkgever en het personeelslid, waarbij beide partijen het eens moeten zijn over de periode waarop dit verlof betrekking heeft.

Onbetaald verlof kan een waardevolle mogelijkheid zijn voor wie tijd wil besteden aan andere activiteiten, maar het is essentieel om de gevolgen van dit statuut te begrijpen. In tegenstelling tot betaald verlof zoals jaarlijks verlof of ziekteverlof, betekent onbetaald verlof dat de werknemer tijdens deze periode geen loon ontvangt. Deze situatie moet ook worden onderscheiden van ontslag of verlof voor onbepaalde duur. Hoewel het over het algemeen als tijdelijk wordt beschouwd, kan het zich om verschillende redenen regelmatig voordoen volgens een vooraf vastgesteld tijdschema.

→ Wil je meer informatie? Raadpleeg de website van de Federale Overheidsdienst (FOD) Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg: