Nieuws

Buitenschools: 16 projecten ten behoeve van kwetsbare kinderen

Het Fonds Jacqueline Cigrang heeft onlangs een oproep tot het indienen van projecten gelanceerd om partnerschappen tussen scholen en aanbieders van buitenschoolse activiteiten te ondersteunen, zoals vrijetijdsopvang (ATL), verenigingen, federaties, begeleidingsdiensten, gemeentelijke overheden of ook actoren uit de sectoren kinderopvang en gehandicaptenzorg. . Er werden 16 projecten geselecteerd in Wallonië, Brussel en Vlaanderen, die in de loop van het nieuwe schooljaar van start zullen gaan. Het doel? Bijdragen aan het fysieke, psychische en intellectuele welzijn van kinderen van 2,5 tot 12 jaar die te maken hebben met sociaaleconomische onzekerheid, geografische isolatie of specifieke behoeften, door inclusieve buitenschoolse activiteiten en schoolondersteuning te ontwikkelen.

{Persbericht van de Koning Boudewijnstichting}

Terwijl kinderen zich klaarmaken om opnieuw naar school te gaan, steunt het Fonds Jacqueline Cigrang, beheerd door de Koning Boudewijnstichting, 16 initiatieven die het welzijn van kwetsbare kinderen bevorderen via buitenschoolse activiteiten. In totaal wordt meer dan 1,3 miljoen euro toegekend aan deze projecten, die van start gaan bij het begin van het schooljaar 2025-2026 en drie jaar lang lopen.

“Een krachtige hefboom voor inclusie”

Buitenschoolse activiteiten – of ze nu cultureel, sportief, educatief of recreatief zijn – spelen een cruciale rol in de ontwikkeling van kinderen. Ze prikkelen hun nieuwsgierigheid, laten talenten tot bloei komen, versterken hun zelfvertrouwen en verruimen hun blik op de wereld. Voor kwetsbare kinderen zijn ze bovendien een krachtig middel tot inclusie.

Oproep tot sterke samenwerkingen tussen scholen en vrijetijdsinitiatieven

In het verlengde van de conclusies van de Koning Boudewijnstichting en het Fonds Baillet Latour in het kader van het programma ‘Buitenschoolse activiteiten als motor van integratie’, lanceerde het Fonds Jacqueline Cigrang voor het eerst een oproep om sterke partnerschappen tussen scholen en lokale partners (opvanginitiatieven, verenigingen…) te stimuleren. Doel: inclusieve, financieel en geografisch toegankelijke buitenschoolse en/of studie-ondersteunende activiteiten organiseren voor kinderen van 2,5 tot 12 jaar – ongeacht of ze opgroeien in armoede, sociaal isolement of specifieke noden hebben. Deze activiteiten moeten bijdragen aan hun fysieke, mentale en intellectuele welzijn.

16 projecten in Brussel, Vlaanderen en Wallonië

Een onafhankelijke jury selecteerde 16 projecten: zeven in Vlaanderen, vier in Brussel en vijf in Wallonië. Elk project krijgt financiële steun voor drie schooljaren (2025–2028), aangevuld met individuele en collectieve begeleiding. Aan het einde van het traject wordt een rapport verspreid met inspirerende praktijken voor iedereen die actief is in het buitenschoolse veld.

De volledige lijst van projecten met korte beschrijving en contactgegevens vind je hier. Enkele voorbeelden:

  • Brussel: Het project ‘Krachtige Start na School’ biedt kinderen van de Hendrik Conscience school, met extra aandacht voor kansarme gezinnen, naschoolse activiteiten die hun ontwikkeling stimuleren in een brede leeromgeving. Ze kunnen kiezen uit een gevarieerd aanbod zoals tuinieren, tekenen, schaken, robotica, hockey en muziek.
  • Lier: De “Lees^Rovers en de Taal^Piraatjes” zijn initiatieven die kwetsbare kleuters en lagere schoolkinderen via bibliotheekbezoeken en verhalen stimuleren in hun taalontwikkeling. Met educatieve pakketten en ouderbetrokkenheid zetten ze in op leesplezier en taalvaardigheid.
  • Dilsen – Stokkem: Leeshelden is een vernieuwend project in Limburg dat kinderen met leesmoeilijkheden helpt om hun leesvaardigheid te verbeteren en leesplezier te ontdekken. Onder begeleiding van vrijwilligers lezen ze wekelijks samen in de bibliotheek en spelen ze interactieve taalspelletjes.
  • Gent: Zing mee vzw lanceert ‘Open muziekhuis Rabot’, gratis muziekworkshops voor kwetsbare kinderen. Ze leren zingen, instrumenten bespelen en nemen muziek op in een studio – een boost voor hun zelfexpressie en zelfvertrouwen.
  • Sint-Amandsberg: Futsal Gent vzw biedt ‘Sporteldorado’, sportactiviteiten in scholen en publieke ruimtes van kwetsbare wijken. Samen met scholen en lokale partners bevorderen ze gezondheid, sociale integratie en brede ontwikkeling.

Deze projecten tonen hoe divers en rijk het aanbod aan buitenschoolse initiatieven kan zijn. Dankzij sterke samenwerkingen tussen scholen en lokale actoren worden deze activiteiten een echte motor voor inclusie, welzijn en gelijke kansen voor elk kind. Koning Boudewijnstichting

→ Meer info: Cathy Verbyst : verbyst.c@kbs-frb.be  of +32 25490278

LEES OOK:

Tekenfilms plaatsen handicaps in de kijker

De afgelopen maanden zijn drie animatiefilms uitgebracht waarin kinderen met een handicap de hoofdrol spelen: Fleak, dat je nu in de bioscoop kan zien, en Buffalo Kids en Hola Frida die deze zomer zijn verschenen. Dat is een goede stap in de richting van inclusie en representatie van diversiteit op het witte doek, zodat ook jonge kinderen daarmee in aanraking komen.

Ondanks de verschillende genres (Fleak is fantasy, Buffalo Kids een western en Hola Frida een biografie) delen de films dezelfde intentie: handicaps in kinderverhalen integreren als onderdeel van het leven, en niet als een last.

Fleak: opnieuw leren stappen, maar dan anders

Fleak is sinds 10 september in de bioscoop te zien en gaat over de twaalfjarige Thomas, die door een ongeluk niet meer kan stappen. Een wezen uit een parallel universum neemt hem mee op een wonderlijk avontuur. Door zich los te maken van zijn schaduw, kan Thomas opnieuw stappen. Maar die magische kracht verstoort het evenwicht tussen hun beide werelden, en dat moet Thomas herstellen.

Aan de hand van die droomachtige fabel behandelt de film emoties die een handicap met zich kan meebrengen: verlies en het verlangen om “normaal” te zijn, maar ook zelfacceptatie. Dit fantasierijke verhaal voor kinderen vanaf zes jaar gaat over veerkracht zonder in pathos te vervallen.

Buffalo Kids: een inclusieve western

Buffalo Kids was deze zomer een schot in de roos. In die film maken we kennis met Tom en Marie, twee Ierse weeskinderen die samen met de puppy Sparky en Nick, een jongen in een rolstoel, door het 19e-eeuwse Amerika trekken. Nicks handicap is geen detail: zijn vrienden moeten hun gewoontes en dagelijks leven aan hem aanpassen. Daarnaast is Nick een actief en besluitvaardig sleutelfiguur in het avontuur.

Door een kind in een rolstoel te portretteren zonder dat die handicap het hoofdonderwerp van de film wordt, toont Buffalo Kids het goede voorbeeld van een meer natuurlijke en inclusieve representatie van handicaps in familiefilms.

Hola Frida: de kindertijd van een inspirerend icoon

Hola Frida was eerder deze zomer in de bioscoop te zien en is geïnspireerd op de jeugd van de Mexicaanse kunstenares Frida Kahlo, die als kind al ondervond wat het betekent om met een ziekte te kampen (ze leed aan polio). De kleine Frida is een levendig en vindingrijk kind dat obstakels met creativiteit beantwoordt. De film gaat hand in hand met een uitgebreide impactcampagne, in samenwerking met Handicap International.

Met pedagogische dossiers, workshops en hulpmiddelen kan het thema verder worden uitgediept in de klas en worden kinderen en leerkrachten aangemoedigd om na te denken over veerkracht, inclusie in het onderwijs en discriminatiebestrijding. Zo wordt film een echt instrument voor bewustwording.

 

LEES OOK:

Luchtvervuiling: vzw verzamelt (anonieme) getuigenissen van kinderen met astma

Aan het begin van de Europese Mobiliteitsweek, van 16 tot 22 september 2025, lanceert de vzw Les chercheurs d’air een nationale campagne. Ze vraagt getuigenissen van kinderen van 4 tot 14 jaar die aan astma lijden. De doelstelling? De bevolking en politici bewustmaken van de impact van astma op het dagelijkse leven en, in het algemeen, de luchtvervuiling in Brussel bestrijden. Alle getuigenissen zijn anoniem en in de moedertaal.

Uit een recente studie van Sciensano rond ziekten en chronische aandoeningen blijkt dat bijna 4% van de kinderen tussen 0 en 14 jaar aan astma lijdt. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is NO2 (stikstofdioxide) de belangrijkste oorzaak van astma bij kinderen, en van de daaraan verbonden astma-aanvallen. NO2 komt vrij bij verbranding op hoge temperatuur, met name door voertuigen en industriële centrales. Om het bewustzijn bij de overheid te vergroten, zijn Les chercheurs d’air op zoek naar krachtige, authentieke getuigenissen van kinderen die in het dagelijkse leven moeten omgaan met deze ziekte.

“Volwassenen zijn minder kwetsbaar, kinderen worden harder getroffen. Daarom doen we een oproep aan kinderen en tieners van 4 tot 14 jaar. Het is belangrijk dat ze al kunnen praten. We zoeken in de vijfhoek, binnen de kleine ring en aan de rand. Dus ook in Sint-Gillis, Sint-Joost, oud-Molenbeek, Anderlecht-centrum, enz.”, vertelt Pierre Dornier, directeur van de vereniging, aan de krant l’Avenir.

Hoe kan je deelnemen?

De vzw Les chercheurs d’air is dus op zoek naar getuigenissen van kinderen tussen 4 en 14 jaar die in Brussel wonen. Kinderen die aan andere ziektes lijden die verband houden met de slechte luchtkwaliteit, zoals chronische obstructieve longziekte (COPD), kunnen ook deelnemen. Als de ouders akkoord gaan, wordt een volledig anoniem videogesprek van ongeveer 1 uur opgenomen met het kind. De naam wordt verborgen, het gezicht wordt vervaagd en de stem wordt veranderd. Het gezin kan naar het hoofdkantoor van de vzw komen, of de afspraak kan georganiseerd worden op een locatie die gemakkelijk bereikbaar is voor het gezin. De vzw benadrukt dat het gesprek kan plaatsvinden in de moedertaal van het gezin (Frans, Nederlands, Engels, Arabisch, Turks, Italiaans, gebarentaal, enz.).

→ Neem deel aan de oproep van Les chercheurs d’air

“We willen het bewustzijn vergroten door uit te leggen wat het werkelijk betekent om aan astma te lijden. Dat kinderen ’s nachts wakker worden of niet kunnen rennen omdat ze te veel hoesten. Deze getuigenissen, in mensentaal, zonder het medisch jargon van volwassenen, hebben een grotere emotionele impact”. Pierre Dornier, directeur van Les chercheurs d’air, in een interview met de krant l’Avenir.

Leven met astma

Astma wordt beschouwd als de meest voorkomende ziekte bij kinderen en kan ernstige gevolgen hebben voor hun levenskwaliteit. Bij een kind met astma kunnen ontstekingen en bronchiale hyperreactiviteit leiden tot recurrente periodes met piepende ademhaling, hoest, kortademigheid en een drukkend, benauwd gevoel in de borstkas. Astma verstoort de slaap (’s nachts wakker worden door hoesten of piepende ademhaling), beperkt de fysieke inspanningen (sneller buiten adem), veroorzaakt schoolverzuim (door de vele bezoeken aan de arts/spoeddienst), maar kan ook leiden tot angst, omwille van de aanvallen, vermoeidheid en prikkelbaarheid. Bovendien kan de ontwikkeling van de luchtwegen van kinderen op lange termijn aangetast worden door frequente, ongecontroleerde aanvallen.

Het verhaal begint in september 2015, toen het dieselgate-schandaal aan het licht kwam. Heel veel auto’s (misschien wel alle auto’s) blijken veel meer te vervuilen dan de fabrikanten beweren. Brusselse en andere Europese burgers gaan op zoek naar informatie over de kwaliteit van de lucht die ze inademen en stellen vast dat het moeilijk is om daar duidelijke informatie over te vinden. Een kleine groep laat zich inspireren door wat er elders in Europa gebeurt, onder andere in Duitsland en Italië, en beslist om zelf de luchtvervuiling in Brussel te meten. Dat is wat Les chercheurs d’air vertellen op hun website

Wie zijn Les chercheurs d’air?

De vzw Les chercheurs d’air werd in 2019 opgericht door een aantal nieuwsgierige onderzoekers die erin geslaagd zijn om op basis van een wetenschappelijk protocol betrouwbare gegevens te produceren tegen een lage kostprijs. En dat allemaal dankzij een samenwerking tussen burgers. Een belangrijk aandachtspunt van de vereniging is sociale rechtvaardigheid. De personen die het meest kwetsbaar zijn, door hun leeftijd (kinderen en ouderen), inkomen, herkomst, cultuur, taal of geslacht, zijn de eerste slachtoffers van luchtvervuiling en moeten prioritair beschermd worden. Een ander aandachtspunt is inclusie. Alle burgers hebben het recht om de uitdagingen rond mobiliteit en luchtkwaliteit die hen aangaan te begrijpen en er iets aan te doen. Voor de uitvoering van haar projecten gebruikt de vzw vier soorten hefbomen:

  • Onderzoek: we voeren zelf luchtkwaliteitsmetingen uit en analyseren die in de studies die we publiceren.
  • Informatie: we vulgariseren wetenschappelijke gegevens in informatiecampagnes om de bevolking bewust te maken van de uitdagingen rond mobiliteit en luchtkwaliteit.
  • Mobilisatie: we coördineren feestelijke mobilisaties om de overheden te interpelleren over de luchtvervuilingsproblematiek.
  • Pleidooi: we ontmoeten verkozenen op lokaal en regionaal niveau om hen te vragen maatregelen voor actieve en gedeelde mobiliteit te nemen of te versterken.

Lees er hier meer over: Les chercheurs d’air – Stop à la pollution de l’air à Bruxelles!

LEES OOK: 

 

Dovencultuur en gebarentaal worden gevierd in Bergen

Werelddovendag vindt elk jaar plaats op de laatste zaterdag van september. Dat is dé gelegenheid om dovencultuur en gebarentaal te vieren, samen te komen, informatie te delen en campagne te voeren voor de rechten van doven en slechthorenden overal ter wereld. Een intens programma! De 31e editie van dit gratis evenement heeft plaats op 27 september 2025 in de Lotto Mons Expo.

Dit jaar wordt Werelddovendag in Bergen georganiseerd door twee actoren. De eerste is de FFSB (Fédération Francophone des Sourds de Belgique). Die federatie voor permanente opleiding omvat een netwerk van verenigingen die actief zijn op het gebied van doofheid. De FFSB treedt op als woordvoerder voor die verenigingen en hun dove en slechthorende leden. De tweede is La Société Royale Silencieuse Boraine de Mons, een vereniging die in 1936 werd opgericht.

Praktische informatie

Het evenement vindt plaats op zaterdag 27 september in de Lotto Mons Expo. Het is toegankelijk voor het grote publiek, doven, slechthorenden en personen met een beperkte mobiliteit. Van 10 tot 19 uur kan je er thematische stands en tentoonstellingen bezoeken, deelnemen aan workshops en conferenties bijwonen over inclusie en kwesties in verband met doofheid. Er zijn ook sociale activiteiten en een bar gerund door jongeren van de FFSB.

→ Video met presentatie in Frans-Belgische Gebarentaal

→ Meer informatie: communication@ffsb.be of 0487 31 13 59

Conferentie over de SISB

De SISB of Service d’Interprétation des Sourds de Bruxelles vergemakkelijkt de Franstalige communicatie van doven en slechthorenden met horenden. Dat doet de vereniging via gebarentaaltolken, transliteratie (Langue française Parlée Complétée, liplezen, met gebaren ondersteund Frans), zowel face-to-face als op afstand (Projet Relais-Signes), of met live transcriptie en ondertiteling. De SISB vernieuwt zichzelf en viert haar dertigjarig bestaan: redenen te over om het evenement in Lotto Mons Expo te benutten om haar nieuwigheden te presenteren. De SISB schrijft op haar website:“De SISB is een nieuw jasje gestoken om haar diensten op het gebied van gebarentaaltolken en communicatieondersteuning te perfectioneren en te verbeteren. Die vernieuwing is samengegaan met een interne reorganisatie, de aanwerving van nieuwe dienstverleners in loondienst en op zelfstandige basis, meer effectieve technische oplossingen en een uitbreiding van de communicatieondersteuningsdiensten op maat van de behoeften van doven en slechthorenden.”

LEES OOK:

 

Bedreigt artificiële intelligentie de geestelijke gezondheid van jongeren?

Zogenaamde AI companions zijn enorm populair bij jonge Amerikanen. Volgens een recent onderzoek hebben bijna drie op de vier tieners zo’n virtuele vriend die de klok rond beschikbaar is. Maar die artificiële relaties houden psychologische en sociale risico’s in voor minderjarigen, waarschuwen experts.

72% van de 13- tot 17-jarige Amerikanen heeft al eens een AI companion (of virtuele vriend) getest. Dat blijkt uit een onderzoek dat de Amerikaanse ngo Common Sense Media in juli heeft gepubliceerd. Meer dan de helft van die groep jongeren spreekt regelmatig met een virtuele vriend, en ongeveer een op de acht zelfs elke dag.

Lees het volledige onderzoek van Common Sense Media (in het Engels)

Een populaire trend

Op platforms als ChatGPT, Character.AI, Replika en Nomi kan je een digitale gesprekspartner creëren voor wie je zelf de voornaam, persoonlijkheid en soms zelfs de stem kan kiezen, schrijft de ngo. Tieners gebruiken die om te chatten, bepaalde gesprekken te oefenen, morele steun te vragen of romantische uitwisselingen te hebben.

“Met AI heb je altijd gelijk en ben je altijd interessant”, vertelt de 18-jarige Ganesh aan Associated Press. Zijn vriendin Kayla is 15 en zegt dat ze ChatGPT om tips vraagt voor haar verjaardagsfeest of gebruikt om delicate berichten te schrijven, maar geeft ook aan dat de app soms te veel ruimte inneemt in haar leven.

Handig of verslavend?

Een derde van de ondervraagde tieners zegt dat ze ernstige gesprekken liever met een artificiële intelligentie voeren dan met een mens. Een kwart geeft zelfs toe persoonlijke informatie met zo’n platform te hebben gedeeld. Voor sommigen biedt AI een luisterend oor, terwijl anderen er een hechte band mee ontwikkelen. “Die artificiële intimiteit beantwoordt aan de universele menselijke behoefte aan verbinding, maar dreigt echte relaties te overschaduwen”, waarschuwt de Australische onderzoeker Rob Brooks in zijn boek Artifial Intimacy. 

Overdaad schaadt

Volgens de ngo Common Sense Media kunnen die tools perverse effecten hebben. In haar studie waarschuwt ze voor:

  • de systematische goedkeuring van wat gebruikers zeggen, wat de ontwikkeling van een kritische geest bemoeilijkt;
  • een mogelijke blootstelling aan seksuele, stereotiepe of gevaarlijke inhoud;
  • het risico op overmatige gehechtheid, wat al tot tragedies heeft geleid.

Een 14-jarige die een verslavende relatie had ontwikkeld met een chatbot, stapte in 2023 uit het leven. Uit een meer recente enquête van de Washington Post bleek dat de ingebouwde chatbot van Instagram mogelijk tieners heeft geholpen bij het plannen van hun zelfmoord, zonder dat hun ouders die functie konden uitschakelen.

Steeds luidere roep om regulering

Common Sense Media pleit er dan ook voor de toegang tot AI companions te verbieden voor wie jonger is dan 18 jaar, in afwachting van echte voorzorgsmaatregelen. Daarnaast roept de ngo bedrijven op om de leeftijdscontrole op te voeren, inhoud strenger te modereren en de veiligheid van minderjarigen voorop te stellen wanneer ze hun tools ontwikkelen. Tegelijkertijd neemt de politieke druk toe: verschillende nabestaanden hebben juridische stappen ondernomen tegen OpenAI en Character.AI. Die bedrijven worden ervan beschuldigd advies te hebben geven dat tot zelfmoord kan leiden. In de Verenigde Staten eisen 44 procureurs-generaal dat die technologieën strikt worden gereguleerd en voert een petitie druk uit op Meta om zijn chatbots voor tieners te blokkeren.

Weldra ook een Europees fenomeen?

Voorlopig blijft die trend nog beperkt in Europa, maar daar kan verandering in komen naarmate AI-toepassingen meer ingeburgerd raken. Dat plaatst ouders voor een ongekend dilemma: moeten ze die nieuwe tools verbieden, er toezicht op houden of hun kinderen erbij begeleiden?

“Paniek is geen oplossing, maar voorzorgsmaatregelen zijn absoluut noodzakelijk”, benadrukt de ngo. “We mogen niet vergeten dat die zogenaamde trouwe vriend die altijd voor je klaarstaat, geen emoties of geweten heeft. AI companions zijn een illusie die uit niets anders dan code bestaan.”

 

 

Lees ook: