Categorie 1

“Geestelijke gezondheidszorg digitaal”, pleit de Hoge Gezondheidsraad

De Hoge Gezondheidsraad publiceerde onlangs een reeks aanbevelingen gericht op het integreren van digitale interventies en apps in de geestelijke gezondheidszorg. In een rapport hierover stelt de Hoge Raad dat ondanks de relatief goed ontwikkelde geestelijke gezondheidszorgsystemen in België, de toegang tot en het gebruik van behandeling suboptimaal blijven. Daarom “zou het gebruik van technologie een belangrijk deel van de oplossing kunnen zijn om deze uitdagingen aan te pakken en ons MHS-systeem te versterken”. De nieuwe maatregelen zijn vooral gericht op jongeren, die de afgelopen jaren in het bijzonder zijn getroffen door depressie, angst en slaapstoornissen.

De integratie van hoogwaardige digitale hulpmiddelen in de conventionele zorg zou helpen om de wildgroei van zelfhulpapplicaties (ontspanning, meditatie, enz.) tegen te gaan en, als het gebruik ervan goed wordt begeleid door professionals in de gezondheidszorg, de verschillende geestelijke gezondheidsproblemen op een modernere manier te bestrijden.

{Persbericht van de Hoge Gezondheidsraad}

“DIGITALE GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG

Je hebt er vast al wel eens reclame voor gezien of misschien zelfs al gebruik van gemaakt: apps die claimen je te helpen om je slaap te verbeteren, om stress beter de baas te kunnen of om je angstgevoelens te plaatsen. Zowel op je smartphone als op het web bestaan er tal van toepassingen die je mentaal welzijn zouden bevorderen. De Hoge Gezondheidsraad is enerzijds bezorgd voor een verdere wildgroei, maar wil anderzijds innovatie in de geestelijke gezondheidszorg ook verwelkomen. Digitale geestelijke gezondheidszorg gaat trouwens om veel meer dan enkel zelfhulpapps. Denk bijvoorbeeld ook aan online therapie, het gebruik van data uit wearables en VR-belevingen. 

TECHNOLOGISCHE VOORUITGANG ALS HEFBOOM

Volgens de Hoge Gezondheidsraad kan digitalisatie het zorgsysteem versterken. De kloof tussen vraag en aanbod in de geestelijke gezondheidszorg zorgt voor grote uitdagingen. Door het gebruik van digitale interventies en apps kunnen meer mensen op een laagdrempelige manier ondersteuning krijgen.  Doordat ze bijvoorbeeld de traditionele beperkingen van fysieke afspraken omzeilen, maken ze vaak ook een kortere reactietijd mogelijk. De anonimiteit van online platformen kan gebruikers bovendien de vrijheid geven om zich openlijk te uiten en hulp te zoeken zonder angst voor stigma of veroordeling. Onderzoek heeft aangetoond dat over het geheel genomen digitale interventies net zo effectief zijn als face-to-face therapie voor milde tot matige symptomen. Dit geldt des te meer wanneer er nog enige vorm van menselijke ondersteuning is. 

UITDAGINGEN

De Hoge Gezondheidsraad adviseert daarom om technologische vooruitgang te omarmen. De digitale transformatie staat echter ook nog voor heel wat uitdagingen. Zorgprofessionals zijn daarin een essentiële schakel. Basisopleiding en bijscholingen kunnen hen helpen om meer vertrouwd te raken met digitale tools. Daarnaast moeten juridische en ethische vragen over privacy dringend uitgeklaard worden voordat digitale tools in de praktijk op grote schaal veilig en effectief kunnen worden gebruikt.

DIGITAL NATIVES VS. DIGITALE KLOOF

De meeste geestelijke gezondheidsproblemen ontwikkelen zich tijdens de puberteit en jongvolwassenheid. Jongeren zijn daarenboven bijzonder gevoelig voor bepaalde barrières in de klassieke geestelijke gezondheidszorg. Net daarom kan technologie des te nuttiger zijn voor hen. Veel van de technologieën die met jongeren zijn getest, zijn echter in eerste instantie ontwikkeld voor volwassenen. De Raad beveelt aan om jongeren actief te betrekken bij het ontwerp en de ontwikkeling van digitale interventies.

Wat betreft het gebruik van digitale toepassing door ouderen, zijn de onderzoeken inconsistent. De Raad pleit ervoor om meer aandacht te besteden aan inclusie op het gebied van digitale gezondheid, zowel voor oudere patiënten als voor mensen met een lagere sociaaleconomische status of minderheidsgroepen. Ook hier geldt: streef naar inclusion by design en betrek hen van bij het begin.

ONTWIKKELING VAN EEN NATIONAAL KADER EN ACTIEPLAN

Dit nieuwe adviesrapport van de Hoge Gezondheidsraad sluit af met 12 concrete aanbevelingen die voortkomen uit een grondige analyse van de wetenschappelijke literatuur en overleg tussen de experten. Ze richten zich op het opstellen van een nationaal kader voor digitale geestelijke gezondheidszorg, met specifieke aandacht voor kinderen en jongeren. Rekening houdend met de Belgische context, beogen de aanbevelingen de toepassing van digitale oplossingen te bevorderen en zo de toegang tot geestelijke gezondheidszorg te verbeteren.” 

 

→ Lees de volledig advies van de Hoge Gezondheidsraad

 

LEES OOK :

Personen met een verstandelijke beperking in de schijnwerpers tijdens de Nationale Spelen van Special Olympics Belgium  

De Nationale Spelen zijn een evenement dat je als sportliefhebber niet mag missen. Vooral als je de inclusie van personen met een handicap wil steunen. De veertigste editie van de Nationale Zomerspelen vindt plaats in La Louvière van 8 tot 11 mei 2024. Sporters uit heel België zullen het vier dagen lang tegen elkaar opnemen. Ze worden begeleid door vrijwilligers en kunnen deelnemen aan allerlei activiteiten. Sfeer gegarandeerd!


Tijdens het lange Hemelvaartweekend verwelkomt Special Olympics Belgium bijna 3.000 sporters, begeleid door 1.200 coaches, die zullen deelnemen aan een twintigtal verschillende sporten. De organisatie schakelt niet minder dan 2.000 vrijwilligers in om ervoor te zorgen dat dit een onvergetelijk avontuur wordt, zowel voor de sporters als voor de supporters. Traditiegetrouw begint het evenement met een openingsceremonie en een torch run en eindigt het in schoonheid met een slotceremonie. Naast het competitieve aspect is het doel van deze spelen vooral om mensen met een verstandelijke beperking de kans te bieden zich te ontwikkelen en te integreren via sport.

→ Wil je vrijwilliger worden en sporters met een handicap van dichtbij ondersteunen? Klik dan hier!

Praktisch

De Nationale Spelen zijn vier goed gevulde dagen waarin mannelijke en vrouwelijke sporters, die zich goed hebben voorbereid – zonder dat ze per se een hoog niveau hebben – komen strijden voor een medaille, maar vooral voor inclusie en uit liefde voor de sport. Tijdens de Nationale Zomerspelen zijn er een twintigtal verschillende sporten, waaronder artistieke en ritmische gymnastiek, atletiek, basketbal, badminton, boccia (jeu de boules), bowling, wielrennen, paardrijden, floorball (unihockey), voetbal, hockey, judo, netbal, zwemmen en tennis (→ De lijst met alle sporten vind je hier). Alle sporters moeten bepaalde voorwaarden vervullen om te mogen deelnemen aan de Nationale Spelen van 2024. Ze moeten een verstandelijke beperking hebben met een IQ van maximaal 75, minstens 8 jaar oud zijn op 8 mei 2024 en minstens 75 uur getraind hebben. Naast het sportprogramma zorgt het evenemententeam van Special Olympics Belgium ook voor animatie, met muziek, zang, dans, clownshows, robots en nog veel meer. Zo wordt het een echt feest voor de sporters en het publiek.

→ Raadpleeg het overzichtsplan, en de locaties van de verschillende sporten

→ Raadpleeg de uurroosters per sport

Special Olympics Belgium, een kracht voor verandering

De Special Olympics werden in 1968 opgericht in de Verenigde Staten door Eunice Kennedy Shriver. Sindsdien is de beweging actief in 193 landen, met meer dan 5,5 miljoen sporters met een verstandelijke beperking die deelnemen aan aangepaste Olympische sportactiviteiten. Bovendien heeft de organisatie een gezondheidsprogramma voor de deelnemers: het Healthy Athletes Program. De Belgische organisatie behoort tot de Olympische familie, net als de populaire Olympische Spelen en de Paralympics. De fundamentele missie van de organisatie is “het leven veranderen van mensen met een verstandelijke beperking door middel van sport en hun sociale inclusie bevorderen, voor een meer inclusieve samenleving waarin mensen met een verstandelijke beperking een actieve rol spelen. Sport, gezondheid en onderwijs zullen centraal blijven staan in onze initiatieven die we in steden en gemeenten zullen opzetten. Zo kunnen we het leven van 165.000 Belgen met een verstandelijke beperking verbeteren.” De Nationale Spelen worden overigens elk jaar georganiseerd, in tegenstelling tot de Wereldspelen, die om de twee jaar plaatsvinden. De Wereldspelen zijn ofwel zomerspelen, ofwel winterspelen voor sporters met een verstandelijke beperking. De volgende Wereldspelen vinden plaats in 2025 in Turijn. In elke discipline kunnen sporters van dezelfde leeftijd, hetzelfde geslacht en hetzelfde niveau het tegen elkaar opnemen met gelijke kansen. Dat noemt de organisatie Divisioning.

Divisioning

Om ervoor te zorgen dat iedereen kans kan maken op een (gouden) medaille, heeft Special Olympics het Divisioning-systeem ingevoerd. Op basis van een voorronde worden de sporters en teams ingedeeld in homogene groepen. Om dit systeem toe te passen, informeert de organisatie op voorhand bij de sporter of zijn coach naar het niveau. Daarna worden de sporters verdeeld in groepen van maximaal acht deelnemers of teams in reeksen. Divisioning lijkt het werkelijke niveau van de sporter of het team beter te weerspiegelen dan het bij de inschrijving gevraagde niveau. Dat komt doordat bij Divisioning het huidige niveau in een competitie-omgeving naar boven komt, net zoals tijdens het evenement.

→ Meer informatie over Divisioning

Het Healthy Athletes Program

Op haar website schrijft de organisatie het volgende:” Het Special Olympics Healthy Athletes program (HAP) heeft als doel de lichamelijke gezondheid en de fysieke conditie van de atleten te evalueren. Het omvat verschillende medische onderzoeken die geheel vrijblijvend en gratis aangeboden worden. De atleet krijgt gericht advies en wordt indien nodig doorverwezen naar een specialist voor verdere opvolging. Na elke evaluatie krijgen de atleten bovendien een leuk cadeautje mee als dank voor hun deelname. De resultaten geven de atleten een beeld van hun fysieke conditie en verschaffen de onderzoekers, professionals en studenten uit Belgische universiteiten en hogescholen informatie over de gezondheidstoestand en noden van atleten met een verstandelijke handicap. Het Healthy Athletes Program bestaat uit acht disciplines, waaronder: fit feet, healthy body, healthy hearing, opening eyes en diabetes prevention.”

→ Meer informatie over het Healthy Athletes Program

Samuel Walheer

 

LEES OOK:

Sinds de Wereldgezondheidsorganisatie op 7 april 1948 werd opgericht, vieren we op die datum Wereldgezondheidsdag. Dit jaar koos de WGO “Mijn gezondheid, mijn recht” als thema. Met die wereldwijde campagne wil ze het brede publiek bewuster maken van gezondheidskwesties en streven naar meer toegankelijke gezondheidszorg voor iedereen. Elke dag worden mensenlevens bedreigd en bevolkingsgroepen het recht op gezondheid ontzegd door conflicten, armoede, klimaatverandering of luchtvervuiling.

Volgens de WGO-Raad voor de Economie van Gezondheid voor Iedereen verankeren minstens 140 landen gezondheid als een mensenrecht in hun grondwet. Toch heeft geen enkel land wetten aangenomen of gehandhaafd die zijn burgers het recht op toegang tot gezondheidszorg garanderen. Dat verklaart waarom zeker 4,5 miljard mensen – of meer dan de helft van de wereldbevolking – in 2021 niet volledig beschermd waren door essentiële gezondheidsdiensten.

“Mijn gezondheid, mijn recht”

Om de campagne in te luiden, bracht de directeur-generaal van de WGO, dokter Tedros Adhanom Ghebreyesus, een duidelijke boodschap: “Wat kunnen we doen om ons recht op gezondheid te laten gelden? Heel veel! We moeten eerst en vooral onze rechten kennen! We hebben recht op kwaliteitsvolle gezondheidszorg, onderwijs en informatie. Onze gezondheid hangt af van drinkbaar water, schone lucht en gezonde voeding, kwaliteitsvolle huisvesting, een veilige omgeving, goede omstandigheden, fatsoenlijk werk en een zekere mate van vrijheid, zonder geweld en discriminatie.” Dokter Ghebreyesus herhaalde ook hoe belangrijk het is om zo goedkoop mogelijk toegang te hebben tot essentiële gezondheidsdiensten, dat iedereen recht heeft op gezondheid, en de betrokkenheid van gemeenschappen essentieel is wanneer er beslissingen over gezondheid worden genomen. Bovendien benadrukte hij dat overheden verantwoordelijkheidsbesef moeten hebben.

→ Naar de WGO-campagne (link naar Franstalige pagina)

Bewustzijn vergroten

De boodschap van de WGO herinnert ons eraan dat onze gezondheid uiterst belangrijk is en dat we er goed voor moeten zorgen. Dat vereist kennis over zowel onze persoonlijke situatie als die van de mensen om ons heen, onze buren en iedereen op aarde. Daarom focust de Wereldgezondheidsdag 2024 op universele mensenrechten. Om die te doen gelden, beveelt de Wereldgezondheidsorganisatie aan om van gezondheid een prioriteit te maken. Verder moet iedereen zijn rechten op het vlak van gezondheid kennen en kunnen beslissen over zijn eigen gezondheid. Daarnaast moet het recht op gezondheid als een fundamenteel mensenrecht worden beschermd en gepromoot.

Wat doet de WGO?

De WGO helpt landen aan hun verplichtingen te voldoen door te zorgen voor een discriminatieloze toegang tot kwaliteitsvolle en doeltreffende gezondheidsdiensten en de onderliggende bepalende gezondheidsdeterminanten mogelijk te maken. Om die doelstelling te bereiken, neemt de WGO deze acties:

  • pleiten voor het recht op gezondheid en andere gerelateerde mensenrechten, voornamelijk via communicatiecampagnes (link naar Engelstalige pagina);
  • bijdragen tot meer bewustzijn van gezondheidsgerelateerde mensenrechten, zoals het recht op veilige gezondheidszorg;
  • landen helpen om normen voor mensenrechten op te nemen in hun wetten, gezondheidsprogramma’s en beleid, vooral door hulpmiddelen en richtlijnen te ontwikkelen zoals richtlijnen voor mensenrechten op het vlak van geestelijke gezondheid en seksuele en reproductieve gezondheid (links naar Engelstalige pagina’s);
  • besluitvormers beter in staat stellen om hun aanpak rond gezondheid op rechten te baseren;
  • op feiten gebaseerde gegevens, analyses en aanbevelingen over gezondheid en mensenrechten bekendmaken;
  • samenwerken met andere instanties van de Verenigde Naties zodat ze worden erkend als essentiële pijlers van doeltreffende gezondheidsdiensten, met name door de VN-strategie voor de inclusie van personen met een handicap op elk van de drie WGO-niveaus toe te passen.

 

 

Samuel Walheer

À LIRE AUSSI : 

Geestelijke gezondheid: het psychiatrisch verzorgingstehuis Titeca breidt uit!

Het Centre Hospitalier Jean Titeca breidt zijn  diensten voor jongeren met psychologische problemen uit. Het centrum heeft twee gebouwen aangekocht voor zijn psychiatrisch verzorgingstehuis en zal dus binnenkort meer plaatsen kunnen bieden en de wachttijden kunnen verminderen die hoog oploopt door de aanhoudende vraag in het Brusselse Gewest. Daarnaast zal het centrum een nieuw therapeutisch project opzetten. Kortom: allemaal goed nieuws voor tieners en hun ouders, die vaak moeite hebben om de juiste hulp te vinden.


Het Centre Hospitalier Jean Titeca (CHJT) had al een psychiatrisch ziekenhuis, twee psychiatrische verzorgingstehuizen en mobiele bijstandsteams in Brussel. Het uitbreidingsproject van het psychiatrische verzorgingstehuis Titeca, dat gevestigd is in een voormalig rusthuis, wordt gesteund door de gewestelijke overheden en zal in 2026 van start gaan. In de tussentijd is er een overeenkomst gesloten om gezinnen die illegaal in het land verblijven het terrein te laten gebruiken voordat de werkzaamheden beginnen.

Het psychiatrisch verzorgingstehuis (PVT)

De twee psychiatrische verzorgingstehuizen van het CHJT zijn actief en staan respectievelijk bekend als PVT Site De Vier Seizoenen en PVT Site Schweitzer. Op hun website klinkt het volgende: ” Het PVT neemt personen op met een gestabiliseerde mentale aandoening die een verzorging behoeven op basis van de principes van de psychosociale re-integratie gekoppeld aan medische en psychiatrische zorgen.  Het verblijf in het PVT kan personen de mogelijkheid bieden om nieuwe vaardigheden te ontwikkelen waardoor een uitgewerkt levensproject rond de bewoner kan worden overwogen, gebaseerd op herstel.

→ Meer informatie over opnames

Het CHJT in het kort

Het Centre Hospitalier Jean Titeca heeft ondertussen al 160 jaar ervaring in de geestelijke gezondheidszorg en vangt volwassen en adolescente patiënten op, voornamelijk onder forensisch statuut (project UPML), en ook patiënten met ernstige gedragsstoornissen met of zonder agressie (project PTCA) en jeugddelinquenten met psychiatrische stoornissen (project Karibu). Op hun website staat duidelijk vermeld dat die patiënten meestal multidimensionale en complexe psychiatrische problemen vertonen, waarbij psychisch lijden zich voordoet in combinatie met gedrags- en sociale problemen. Het CHJT wil kwalitatieve multidisciplinaire behandelingen in een therapeutisch kader aanbieden die kunnen worden gekwalificeerd als “weldoende” behandelingen. Het streefdoel van Titeca: “een innovatief referentieziekenhuis zijn in de zorg van psychiatrische patiënten, dat gespecialiseerd is in de forensische psychiatrie en aandacht heeft voor zijn medewerkers.”

→ Raadpleeg de website van het CHJT

 

Samuel Walheer

LEES OOK:

 

 

Eindelijk een eerlijke vergoeding voor logopediesessies!

Een overwinning voor de gehandicaptensector: logopediesessies worden eindelijk gelijk vergoed voor kinderen met een verstandelijke beperking! Deze beslissing, waar ouderverenigingen en vele professionals al jaren naar uitkijken, volgt op een open brief die op 6 maart – de Europese Dag van de Logopedie – naar de minister van Volksgezondheid, Frank Vandenbroucke, werd gestuurd. Het doel van de brief was om hem voor de zoveelste keer duidelijk te maken dat het niet normaal is dat de kosten voor ambulante logopedie genegeerd worden als het kind een IQ lager dan 86 heeft of gediagnosticeerd is met een stoornis in het autistisch spectrum. Tot grote opluchting van de sector zijn deze discriminerende factoren nu verwijderd!

Er wordt al jaren gevraagd om een eerlijke vergoeding voor logopediesessies. Al in 2021 protesteerden auteurs en lanceerden ze een tekstschrijfactie om hun stem te laten horen. In mei 2022 werd een demonstratie gehouden om te protesteren tegen het Federaal Actieplan Gehandicapten 2021-2024, dat nog steeds geen verbeteringen op dit gebied voorzag. Dit jaar stuurden niet minder dan 250 verenigingen, gesteund door meer dan 5.000 handtekeningen, een open brief naar de bevoegde autoriteiten. Als antwoord kondigde de minister van Volksgezondheid aan dat hij tegen april met een nota zou komen. De nota, die iets te vroeg kwam, werd een beter dan verwachte beslissing: logopediesessies zullen eindelijk eerlijk vergoed worden!

Akkoord over logopedie!

Na jarenlang aarzelen heeft de federale regering eindelijk een oplossing gevonden voor de toegang tot logopedie voor kinderen met een verstandelijke beperking. Concreet betekent dit dat alle kinderen tot 30 juni 2025 toegang zullen hebben tot ééndisciplinaire logopediesessies, ongeacht hun IQ, op voorschrift van een huisarts. Vanaf 1 juli 2025 worden kinderen met een IQ lager dan 70 beoordeeld in een ambulant revalidatiecentrum (CRA) om te bepalen of ze multidisciplinaire ondersteuning en/of vergoede logopediesessies nodig hebben. Vóór deze datum is de minister van Volksgezondheid gevraagd een studie uit te voeren om de criteria voor toegang tot eendisciplinaire logopedie vast te stellen.

Meer dan zomaar een open brief: een daad van burgerzin

Dit is een grote opluchting voor verenigingen, zowel Franstalig als Nederlandstalig, in alle vier hoeken van België, die voortdurend hun stem hebben verheven. Een van de verenigingen die zeer actief is op dit gebied en het initiatief heeft genomen om deze open brief te schrijven, is de Franstalige vzw Inclusion. Een (vertaald) fragment uit die brief: “Om meerdere keren per week logopedie te volgen, is flexibiliteit noodzakelijk en die kan alleen worden geboden door monodisciplinaire logopedie. Er kan echter voorzien worden in systemen die elkaar aanvullen, bijvoorbeeld multidisciplinaire beoordeling en opvolging aan de ene kant, en meer regelmatige opvolging via monodisciplinaire verstrekkingen aan de andere kant. Deze gezamenlijke actie is een oproep aan politici om een menselijke aanpak te hanteren, zodat de betrokken kinderen onder de best mogelijke omstandigheden logopedie kunnen volgen en hun vaardigheden kunnen verbeteren. “

→ Lees de volledige Franstalige open brief: Open brief aan Frank Vandenbroucke

“Logopedie, ongeacht het IQ”

Een aantal korte video’s met de slogan “De la logopédie, peu importe le QI” (“Logopedie, ongeacht het IQ”) werden vier jaar geleden gedeeld op sociale netwerken en zijn nog steeds veelzeggend! Zij zijn nu het verslag van deze niet aflatende strijd om de vergoeding van logopediesessies niet langer te berekenen op basis van een IQ-testcijfer. Catherine Fonck stelt zich echter vragen bij die IQ-test. “Het is zeer moeilijk om het IQ van een kind te bepalen. Je kan de test drie keer afnemen op drie verschillende dagen en je zal telkens een ander resultaat krijgen door verschillende factoren, zoals de omstandigheden, de vermoeidheid van het kind, enz. De uitdaging is dus om deze gezinnen niet te discrimineren op basis van het IQ, aangezien het op geen enkele manier de taalverwerving van het kind kan voorspellen. En alles wat we nu niet doen, zal zich de komende decennia zuur opbreken op educatief en sociaal niveau. “

↓ Getuigenis van de mama van Juliette, een vierjarig meisje met het downsyndroom 

“Dit was een democratische staat onwaardig”

Het onbegrip van ouders, verenigingen en andere betrokkenen heeft geleid tot een terecht verzet via discussies en acties om op te komen voor deze kinderen. Want, volgens Bernand Devos, voormalig algemeen afgevaardigde voor de rechten van het kind, was dit criterium van een IQ van 86 – dat willekeurig werd vastgelegd door het RIZIV – namelijk vier jaar geleden ook al discriminerend en onlogisch. Zo benadrukt hij het volgende: “Door dit willekeurige cijfer wordt verondersteld dat kinderen die niet goed scoren op de IQ-test, kinderen zijn met taal- en gedragsproblemen.” Thomas Dabeux van de vzw Inclusion wijst er ook op dat dit onmiskenbare financiële problemen in de hand werkt: “Alleen gezinnen die over veel middelen beschikken, kunnen het zich veroorloven om logopediesessies te betalen zonder terugbetaling – we spreken over 200 tot 300 euro per maand – terwijl anderen gedwongen worden om ermee te stoppen, wat op zijn beurt het risico vergroot dat ze de kansen van hun kinderen op inclusie in de toekomst belemmeren. “

Tekst : Samuel Walheer

 

LEES OOK :